Wi-Fi Site Surveys, Analiz, Sorun Giderme bir MacBook (macOS 11+) veya standart bir 802.11be/ax/ac/n/g/a/b kablosuz ağ adaptörüne sahip herhangi bir dizüstü bilgisayarda (Windows 7/8/10/11) çalışır. 802.11be desteği hakkında daha fazla bilgi için burayı okuyun.
WiFi Denetimi: Kablosuz Ağınızı Gerçekten Nasıl Kontrol Edersiniz
Bir WiFi denetimine ihtiyacınız var ama nereden başlayacağınızı bilmiyor musunuz? WiFi denetiminin ne olduğunu, ne zaman ihtiyaç duyduğunuzu ve NetSpot ile adım adım kablosuz ağ denetiminin nasıl yapılacağını öğrenin.
WiFi'mizi genellikle yalnızca sorun çıkardığında düşünmeye başlarız. Geri kalan zamanda ise, WiFi'nin "bir şekilde çalıştığını" varsayarız, oysa aslında WiFi oldukça hassas bir radyo sistemidir.
WiFi görünmez olduğu için, bir kabloya bakıp hemen neyin yanlış olduğunu görmek imkansızdır. Parazit, zayıf sinyal, aşırı yüklenmiş erişim noktaları, güncel olmayan güvenlik önlemleri — bunların hepsi siz bakana kadar gizli kalır. WiFi denetimi tam da bunun içindir: rastgele tahminlerle değil, güvenilir araçlarla kablosuz ağınızın sağlığının yapılandırılmış bir şekilde kontrol edilmesi.
Bu rehberde, bir Wi-Fi denetiminin ne olduğunu ayrıntılı olarak açıklayacak ve diğer ilgili konuları inceleyeceğiz.
Atla...
WiFi Denetimi Nedir?
Basit bir dille anlatmak gerekirse, WiFi denetimi kablosuz ağınızın tam bir sağlık kontrolüdür. Sadece "hız testi yapıp en iyisini ummak" değildir. Gerçek dünyada ağınızın nasıl davrandığını ve olması gerektiği gibi yapılandırılıp güvenli olup olmadığını incelediğiniz yapılandırılmış bir süreçtir.
Doğru bir WiFi denetimi genellikle dört büyük alanı kapsar:
- Kapsama: sinyalin güçlü olduğu yerler, zayıflamaya başladığı yerler ve hiç WiFi alamadığınız noktalar.
- Performans: gerçek indirme ve yükleme hızları, gördüğünüz gecikme miktarı, bağlantının ne kadar stabil olduğu ve ağın gerçekten kullanıldığında ne olduğu.
- Yapılandırma: hangi kanallar ve kanal genişliklerini kullandığınız, erişim noktalarının ne kadar güç ile yayın yaptığı, cihazların nasıl dolaştığı, hangi WiFi standartlarının çalıştığı ve tüm erişim noktalarının havayı nasıl paylaştığı.
- Güvenlik: şifreleme türü, şifrelerin nasıl yönetildiği, misafir ağlarının nasıl kurulduğu, cihazların birbirinden izole olup olmadığı, kötü amaçlı erişim noktalarının varlığı ve WiFi güvenliğinizdeki belirgin açıklar.
Ayrıca temel bir envanter kısmı da vardır: hangi erişim noktaları ve yönlendiricileri kullandığınız, nerede oldukları ve hangi istemci cihazların bunlara bağlandığı.
Bir WiFi denetimi ile "telefonunuzda sinyal kontrolü yapmak" arasındaki temel fark yapılandırmadır. WiFi denetimi bir süreçtir, tek seferlik bir test değildir. Bir planla başlar, verileri tutarlı bir şekilde toplar, ne anlama geldiğini düşünür ve değişmesi gerekenleri kaydedersiniz.
Bunun dışında, neredeyse tamamen güvenlik duruşuna odaklanan dar kapsamlı WiFi güvenlik denetimleri de vardır: zayıf şifreleme, kötü ağ segmentasyonu, yanlış yapılandırılmış misafir erişimi, kolay saldırı yolları ve benzeri konular. Bunlar daha resmi güvenlik çerçevelerini takip eder ve genellikle düzenlemeye tabi ortamlarda kullanılır.
Son olarak, WiFi denetimleri sadece devasa işletmelere özel değildir. Ev ağları da gürültülü komşular, kötü yönlendirici yerleşimi veya zayıf şifreler nedeniyle sorun yaşayabilir. Küçük ofisler, dükkanlar, okullar ve depolar da istikrarlı WiFi'ye bağımlıdır. Oturma odanızdaki can sıkıcı ölü noktalardan hastanedeki uyumluluk gereksinimlerine kadar, bir WiFi denetimi neyin düzeltilmesi gerektiği konusunda size net bir tablo sunar.
Gerçekten Bir WiFi Denetimine İhtiyacınız Olduğunda
Teoride, istediğiniz zaman bir WiFi denetiminden faydalanabilirsiniz. Pratikte ise, kapsamlı bir kontrol yapmanın zamanının geldiğini gösteren birkaç net sinyal vardır.
- Sürekli Performans Sorunları: Eğer yavaş WiFi sizin için artık norm haline geldiyse — görüntülü aramalarda sorunlar, sayfa yüklemelerinde gecikmeler, uygulamaların donması ve hatta bazı odalarda tamamen sinyal kaybı gibi problemler yaşıyorsanız — "router yeniden başlatma" aşamasını zaten geçtiniz. Bir WiFi denetimi, sorunun kapsama alanında mı, parazitlerde mi, zayıf WiFi ağı tasarımında mı yoksa çok az erişim noktasında çok fazla cihaz olmasında mı olduğunu belirlemenize yardımcı olur.
- Güvenlik endişeleri: WiFi şifrenizi kimlerin bildiğinden, hangi SSID'lerin hâlâ aktif olduğundan veya hangi şifrelemeyi kullandığınızdan emin değilseniz, en azından temel bir WiFi güvenlik denetimine ihtiyacınız var demektir. Eğer hiç sahte erişim noktalarını veya açık, unutulmuş misafir ağlarını kontrol etmediyseniz de aynı durum geçerlidir.
- Artan yük ve yeni WiFi standartları: Belki VoIP telefonlar, daha fazla dizüstü bilgisayar, tablet, tarayıcı veya IoT cihazları eklediniz. Belki de WiFi 6, WiFi 6E veya hatta WiFi 7'ye geçmeyi planlıyorsunuz. Bir WiFi denetimi, yatırım yapmadan önce ihtiyacınız olan altyapıyı gösterir: Gerçekten kaç tane erişim noktası gerekli, nerelere yerleştirilmeli ve mevcut tasarımınız bu yeni yükü ve frekans bantlarını kaldırabilir mi?
- Yeni alanlar, taşınmalar ve tadilatlar: Yeni ofis, genişletilmiş depo, değişen kat planı, fazladan toplantı odaları, açık bir alana yeni duvar eklenmesi — her önemli fiziksel değişiklik, kablosuz ağ tasarımınızı yeniden gözden geçirmek için bir sebeptir. Bu değişiklikler sırasında veya hemen sonrasında yapılacak bir WiFi denetimi, ileride sürekli şikayetlerle uğraşmaktan çok daha ucuza mal olur.
Eğer bunlardan herhangi biri size tanıdık geliyorsa, "belki sonra" evresini geçmişsiniz demektir. Bu durumda rasgele router ayarlarıyla oynamak yerine bir WiFi denetimi planlamak daha yerinde olur.
WiFi Denetimi İçin Nasıl Hazırlanılır
Bir WiFi denetiminden çok daha iyi sonuçlar almak istiyorsanız, önceden biraz hazırlık yapmak faydalı olacaktır. Bu karmaşık olmak zorunda değil, ancak bir dizüstü bilgisayar veya tabletle etrafta dolaşmaya başladığınızda size çok zaman kazandırır.
Öncelikle, hedeflerinizin net olduğundan emin olun. En çok hızdan mı endişe ediyorsunuz? Wi-Fi arama kalitesinden mi? Misafirlerin iç trafikle karışmasından mı? Wi-Fi 6E’ye hazır olmaktan mı? Hedefleriniz, hangi ölçümlerin en önemli olduğunu ve WiFi denetimini ne kadar derinlemesine yapacağınızı belirleyecektir.
Ardından birkaç temel veri toplayın:
- Ev, ofis veya deponuzun kat planları veya çizimleri (kaba bir PDF veya görsel bile hiçbir şey olmamasından iyidir).
- Ağ ekipmanının listesi: yönlendiriciler, erişim noktaları, kontrolörler, AP’leri besleyen anahtarlar.
- WiFi’nin mutlaka kararlı olması gereken kritik alanlar: toplantı odaları, kasalar, bir depodaki barkod okuyucular, sınıflar, vb.
- Anahtar uygulamalar ve gereksinimler: sesli aramalar, video konferanslar, barkod okuyucular, bulut uygulamaları, POS sistemleri ve önemsediğiniz SLA’lar.
Bunları topladıktan sonra, rastgele şeyler denemeye çalışmak yerine, yapılandırılmış bir WiFi denetimini gerçekten yapmaya hazırsınız demektir.
Adım Adım WiFi Denetim Kontrol Listesi
Şimdi bir WiFi denetimi yapmak için pratik adımlara bakalım. Bir kamyon dolusu ekipmana ihtiyacınız yok. İyi bir WiFi analizörü veya anket uygulaması (örneğin, NetSpot veya benzeri bir ağ test aracı) dizüstü bilgisayarınıza veya tabletinize yüklü olarak başlamak için genellikle yeterlidir.
Hedef basit: Önce havada neler olup bittiğini anlamak, sonra alanı gezmek, ardından ağı biraz zorlamak ve son olarak güvenlik ve düzeltmelere bakmak.
Kablosuz Ortamınızın Hızlı Bir Özetini Alın
Etrafta dolaşmaya başlamadan önce, havada zaten ne olduğunu hızlıca kontrol edin. WiFi analiz cihazınızı açın ve etrafınızdaki ağları tarayın. Görmek isteyeceğiniz şeyler:
- Hangi SSID’lerin aktif olduğu (sizin ve komşularınızın)
- Hangi kanalları kullandıkları
- Tahmini sinyal seviyeleri
- Temel güvenlik bilgisi (WPA2, WPA3, açık, vb.)
NetSpot gibi bir araçta, bu canlı bir tablo olarak görünür: SSID, BSSID, kanal, bant, sinyal gücü, güvenlik türü ve benzeri. O ilk görüntü, komşularınızla aynı kanala yığılıp yığılmadığınızı, 2.4 GHz’de sıkışıp kalıp kalmadığınızı veya zayıf bir güvenlik kullanıp kullanmadığınızı gösterir. Havada ne olduğunu anlamak için sağlam bir başlangıçtır — ve bir sonraki adımı hazırlar: Hangi kanalları gerçekten kullanmanız gerektiğini ve genişliklerinin ne kadar olması gerektiğini araştırmak.
WiFi Kanalınızı ve Kanal Genişliğinizi Kontrol Edin
Sonra, bir WiFi denetiminin en az değer verilen parçalarından birine yakından bakın: WiFi kanalınız ve kanal genişliğiniz. Bu, hiçbir maliyeti olmayan ama büyük bir etki yaratabilecek değişikliklerden biridir.
Ana SSID’nize bakın ve şunları not edin:
- Hangi tam WiFi kanalını kullandığını.
- Hangi kanal genişliğinin (20/40/80/160/320 MHz) yapılandırıldığını.
- Kaç başka ağın aynı kanal üzerinde veya yakınında bulunduğunu.
2.4 GHz’de, geniş 40 MHz kanallar genellikle faydadan çok zarar verir. Kalabalık ortamlarda, akıllıca seçilmiş dar bir 20 MHz kanal genellikle daha güvenli bir tercihtir. 5 GHz’de ise çoğu zaman 40 veya hatta 80 MHz kanalları kullanabilirsiniz, ama yalnızca WiFi denetiminiz çevrenizdeki spektrumun dolu olmadığını gösteriyorsa.
Zaten 6 GHz (Wi-Fi 6E veya Wi-Fi 7) kullanıyorsanız, kanal ve kanal genişliği seçimleriniz daha da önemlidir çünkü daha fazla alanınız var — ve yanlışlıkla kendinizle çakışma ihtimaliniz de daha fazladır.
Çoğu WiFi analiz yazılımı kanal, bant ve genişliği yan yana gösterir. Başka bir şeye dokunmadan önce orada birkaç dakika geçirin. WiFi kanalınızı ve kanal genişliği durumunuzu anladığınızda, denetim sonuçlarının geri kalanını çok daha fazla bağlamla okuyacaksınız.
WiFi Ölü Noktalarını ve Kapsama Boşluklarını Bul
Bir WiFi denetiminin bir sonraki adımı, kapsama alanını kontrol etmek ve gerçek ölü bölgeleri belirlemektir.
WiFi analiz cihazınızı veya WiFi denetim yazılımınızı açın ve canlı görünüme geçin.
Hareket ettikçe sinyalin nasıl davrandığını izleyin. Sağlıklı bir WiFi kapsama deseni sıkıcı derecede kararlıdır: sinyaliniz “iyi” aralığında kalır ve her birkaç saniyede bir yukarı aşağı sıçramaz. Eğer büyük düşüşler, ani bağlantı kopmaları veya WiFi ile hücresel arasında sürekli geçişler görüyorsanız, muhtemelen bir WiFi ölü bölgesi ya da en azından ciddi bir kapsama boşluğu buldunuz demektir.
Eğer WiFi denetim aracınız ısı haritalarını destekliyorsa, bu özelliği mutlaka kullanın. WiFi ısı haritası oluşturmak çok daha kullanışlıdır. Tek tek noktalarda dağınık ölçümler almak yerine, bütünsel bir tablo elde edersiniz: duvarların, kapıların ve mobilyaların sinyali nasıl etkilediğini, kullanıcıların nerede yavaş hızlarla karşılaşacağını ve ağın nerede hiç çalışmadığını anında gösterir.
Bu, problemi meslektaşlara ya da müşterilere açıklamayı ve tam olarak neyin değiştirilmesi gerektiğine karar vermeyi kolaylaştırır — erişim noktası, konumu, ayarları ya da üçü birden.
NetSpot bunu Anket Modu ile uygulamaktadır. Bir kat planı yüklersiniz, bir dizüstü bilgisayar veya tablet ile bir güzergah üzerinde yürürsünüz ve uygulama, sonuçlara göre yirmiden fazla farklı ısı haritası oluşturur: sinyal gücü ve sinyal-gürültü oranından parazit, indirme hızı ve sorunlu alanlara kadar.
Sonuç, sadece bir tabloda yer alan soyut sayılar değil, WiFi’nizde gerçekten neler olduğunu gösteren detaylı ve kapsamlı bir tablodur.
Gerçek Dünya Performansını Kontrol Et
Bir sonraki adım, ağınızın gerçek hayatta nasıl performans gösterdiğini görmektir. Çoğu kişi, hızlı bir İnternet hız testi — Ookla veya Fast.com gibi — yaptıktan sonra işi bitmiş sayar. Ancak bu tek noktalı testler tam resmi göstermez.
Doğru sonuçlar elde etmek için, ağınızın gerçek yük altında nasıl davrandığını ölçen bir WiFi analiz aracına ihtiyacınız var. NetSpot gibi bir araç, temel hız rakamlarının ötesine geçer. Aktif Tarama modu gerçek veri trafiği göndererek ağınızdaki gerçek indirme ve yükleme hızlarını, gecikmeleri ve hatta farklı alanlardaki jitter değerlerini ortaya çıkarır.
Daha derin teşhisler için, NetSpot ayrıca iPerf ile entegre olabiliyor ve cihazlar arasındaki veri aktarım hızını test etmenize ve sonuçları ayrıntılı bir performans ısı haritası olarak görselleştirmenize olanak tanıyor. Bu sayede, WiFi’nizin insanlar tarafından gerçekten kullanıldığında nasıl performans gösterdiğine dair çok daha net bir fikir edinebilirsiniz — sadece tek bir testin gösterdikleriyle sınırlı kalmazsınız.
Güvenliği Gözden Geçir
WiFi denetiminizdeki son adım, kablosuz kurulumunuzun ne kadar güvenli olduğunu incelemek ve bulduğunuz her şeyi basit bir eylem listesine dönüştürmektir.
Temel güvenlik kontrolleri ile başlayın:
- Hangi şifrelemeyi kullanıyorsunuz — en azından WPA2-PSK, ideal olarak ise cihazlarınız destekliyorsa WPA3?
- Hâlâ açık veya “geçici” SSID’leriniz var mı?
- Misafir ağınız dahili kaynaklardan tamamen izole mi?
- WPS kapalı mı?
- SSID’nizi veya benzer bir ismi kullanan bilinmeyen ya da şüpheli erişim noktaları görüyor musunuz?
Çoğu WiFi denetim aracı, güvenlik türlerini gösterir, bu yüzden bariz sorunları görmek kolaydır. NetSpot’taki Inspector modunda, ağları güvenliğe göre sıralayabilir ve hangi ağların hâlâ eski koruma kullandığını hemen görebilirsiniz.
Aynı zamanda, her şeyi kısa bir eylem listesine çekin. Her bir sorun için şunları not alın:
- sorunun ne olduğunu,
- kapsama alanı, performans, yapılandırma veya güvenlikle ilgili olup olmadığını,
- ne kadar kritik olduğunu,
- bununla ilgili ne yapmayı planladığınızı.
Bazı düzeltmeleri aynı gün uygulayabilirsiniz: kanalları ve kanal genişliklerini ayarlamak, iletim gücünü gerektiğinden fazla olduğu yerlerde azaltmak, WPS’yi devre dışı bırakmak, ayrı bir misafir SSID’si etkinleştirmek, şifreleri güçlendirmek. Daha büyük hamleler — yeni erişim noktaları eklemek, eski bir yönlendiriciyi değiştirmek, Wi-Fi 6E veya Wi-Fi 7 için yeniden tasarlamak — yükseltme planınızın bir parçası haline gelir.
İyi bir WiFi denetiminin amacı “mükemmel bir rapor” değildir. Amaç, ağı her gün kullanan insanlar için kablosuz deneyimini gerçekten iyileştirecek gerçekçi sonraki adımların bir listesini oluşturmaktır.
WiFi Denetim Araçları ve Yazılımları
Ciddi bir WiFi denetimi yalnızca tarayıcı hız testleriyle yapılamaz. Tüm ortamı görebilen araçlara ihtiyacınız var; yalnızca bir cihazı, bir anda görmek yetmez.
Çoğu WiFi denetim kurulumunda birkaç araç kategorisi bir arada kullanılır:
Kapsama ve performans analizörleri / saha araştırma yazılımları.
Bu, bir WiFi denetiminin temelidir. İyi bir WiFi denetim uygulaması, gizli ağları görebilmeli, modern Wi-Fi standartlarını (Wi-Fi 5/6/6E ve ideal olarak Wi-Fi 7) anlayabilmeli, 6 GHz bandında çalışabilmeli ve WPA3 gibi güncel güvenlik modlarını tanıyabilmeli. Ayrıca, bir aracın birden fazla görev üstlenebilmesi de büyük bir artıdır.
NetSpot gibi uygulamalar doğrudan bu kategoridedir: WiFi tarama, saha araştırma iş akışları ve kablosuz planlama özelliklerini bir araya getirirler, böylece WiFi denetiminizin çoğunu tek bir yerde yapabilirsiniz.
Güvenlik odaklı WiFi denetim araçları.
Bunlar şifreleme, kimlik doğrulama, segmentasyon ve potansiyel saldırı vektörlerini inceler. Daha özelleşmişlerdir ve genellikle kurumsal veya düzenlemeye tabi ortamlarda kullanılırlar.
WiFi satıcılarının kontrol paneli gösterge tabloları.
UniFi Network application gibi platformlar, yönetilen erişim noktalarınıza canlı bir bakış sunar: istemci sayıları, sinyal seviyeleri, kanal kullanımı, temel sağlık durumu ve uyarılar. Günlük izleme için harikadır ve bir WiFi denetimi sırasında çok faydalı ikincil veri kaynağıdır.
Özel araştırma ve spektrum donanımı (isteğe bağlı).
WiFi denetimi ve spektrum analizi için özel olarak tasarlanmış profesyonel donanım cihazları da vardır — birden çok radyo ve sensörü bir arada barındıran taşınabilir birimler. Büyük ve karmaşık kurulumlarda (kampüsler, hastaneler, depolar) ön plana çıkarlar, ancak ev veya küçük işletme WiFi denetimleri için genellikle gereğinden fazladırlar.
Gördüğünüz gibi, bir WiFi denetimi kulağa geldiği kadar karmaşık değildir. İyi bir WiFi analizörü ve biraz zaman ayırıp alanınızda dolaşarak, tüm süreci kendiniz yürütebilir ve ağınızın gerçekte ne yaptığını görebilirsiniz.
Sonuç
Bir WiFi denetimi, karmaşık ve yalnızca kurumsal düzeyde gerçekleştirilen bir işlem değildir. Ev ağı ya da küçük bir ofis için bunu kendiniz yapmak tamamen mümkündür. NetSpot gibi bir araç — ya da benzeri bir WiFi analiz ve tarama uygulaması — tüm süreci görsel ve anlaşılır hale getirir, üstelik “ağ” işi sizin asıl mesleğiniz olmasa bile.
Daha büyük, kritik ortamlarda — tarayıcılarla dolu depolar, oteller, hastaneler, büyük kampüsler veya sıkı uyumluluk kurallarına sahip yerlerde — profesyonel WiFi denetimleri ve özel donanımlar hâlâ önemlidir. Ancak bu temel fikri değiştirmez: Sadece kendi WiFi denetiminizi yaparak çok şey öğrenebilir ve pek çok sorunu çözebilirsiniz.
Bir tane kendin-yap denetimiyle başlayın, bunu basit bir rutine dönüştürün ve WiFi’niz günlük bir sır olmaktan çıkıp artık düşünmeniz gerekmeyen bir şeye dönüşsün.
ÖYLEYSE, TAVSİYE EDİYORUZ
NetSpot
SSS: WiFi Denetimi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Bir WiFi denetimi, bir site survey ile aynı şey midir?
Çakışırlar, ancak tamamen aynı değildirler. Bir saha araştırması çoğunlukla kapsama alanı ve performans ölçümlerine odaklanır. Bir WiFi denetimi ise bu araştırmayı, yapılandırma incelemesini, bir WiFi güvenlik denetimini ve düzeltmeler ile yükseltmeler için bir eylem planını içerir.
Bir WiFi denetimi ne kadar sürer?
Bir ev veya küçük bir ofis için, genellikle temel bir WiFi denetimini birkaç saat içinde tamamlayabilirsiniz: planı hazırlayın, alanı dolaşın, sonuçları analiz edin ve çözümleri özetleyin. Birden fazla katı veya binası olan daha büyük alanlar ise, özellikle performans ve güvenlik denetimlerini birleştiriyorsanız, günler sürebilir.
Wi-Fi denetimi sırasında Wi-Fi'ı kapatmam gerekiyor mu?
Hayır. Çoğu kontrol için ağın çalışır durumda olmasını istersiniz, böylece gerçek kullanımda nasıl davrandığını görebilirsiniz. Testin bir parçası olarak ayarları kısa süreliğine değiştirebilir veya ekipmanı yeniden başlatabilirsiniz, ancak WiFi denetiminin kendisi ağ açıkken yapılır.
Profesyonel bir WiFi denetimi ne kadar tutar?
Bu, boyuta ve karmaşıklığa bağlıdır. Küçük bir ofis için basit bir kurumsal WiFi denetimi birkaç yüz dolara mal olabilir. Ancak hastaneler, kampüsler veya büyük depolar gibi büyük veya kritik ortamlar için seyahat, sahada geçirilen süre ve detaylı raporlama da hesaba katıldığında maliyet kolayca binlerce dolara çıkabilir.
Yazılım araçlarıyla kendi başıma bir WiFi denetimi yapabilir miyim?
Evet. Erişilebilir WiFi denetim yazılımı, biraz sabır ve bu gibi bir kontrol listesi ile, teknik olarak meraklı çoğu kullanıcı temel bir ev WiFi denetimini veya küçük bir işletme kablosuz ağ denetimini kendi başına gerçekleştirebilir. Bu, genellikle dış hizmetlere para harcamadan önce akıllıca bir ilk adım olur.
NetSpot'u Ücretsiz Alın
Wi-Fi Site Surveys, Analiz, Sorun Giderme bir MacBook (macOS 11+) veya standart bir 802.11be/ax/ac/n/g/a/b kablosuz ağ adaptörüne sahip herhangi bir dizüstü bilgisayarda (Windows 7/8/10/11) çalışır. 802.11be desteği hakkında daha fazla bilgi için burayı okuyun.